Door Eduard
19 Oktober was ik op bezoek bij een lezing in Pakhuis de Zwijger, vlakbij Amsterdam Centraal. Hierin spraken twee mensen over de term beeldtaal. Hoe kunnen beelden helpen bij het verbeteren en simplificeren van teksten of verbale communicatie. Hierin kwamen meerdere
aspecten aan bod en werdt er een onderzoek uitgelicht. De Universiteit van Amsterdam (UvA) had onderzoek gedaan onder 3000 Nederlandsers en 3000 mensen uit de Verenigde Staten. Zo werd onder geëxperimenteerd met persberichten en hoe mensen daar op reageren.
Een erg interessant onderdeel van de studie was dat er ontdekt was dat beeldtaal beter communiceert dan tekst. Onder hoogopgeleide was het eenmaal zo dat tekst goed werkte en zij het onderwerp goed begrepen. Echter was er een grote kloof met de laaggeschoolde mensen, die
toch weinig meekregen van het verhaal. Tijdens het onderzoek werdt dit artikel met beelden voorzien. Interessant was dat hierbij de kloof tussen hoog- en laagopgeleide een stuk kleiner werdt. Veel meer mensen begrepen het artikel en het onderwerp. Beeldtaal is dus vaak sterker
dan tekst. Maar, zo werdt er ook gevonden, framed beeldtaal een groot deel van het verhaal.
Over beeldtaal dat framed hadden ze een duidelijke mening en conclusie. En ik ook. Maar die lagen ver uit elkaar. De onderzoekers vonden namelijk dat beeldtaal delen van het verhaal weglaten. Zo was het verhaal vaak te oppervlakkig en kon tekst dieper ingaan op de materie. Op
de powerpoint-sheet stond dan ook letterlijk: “Video minder effectief dan tekst”.
Als filmmaker werd ik hier een beetje boos over. Want ik denk dat tekst helemaal niet effectiever is. Om het genuanceerder te brengen: Ik snap hun conclusie. Als we namelijk kijken naar het volledige verhaal, dan kunnen we inderdaad concluderen dat tekst dieper ingaat op een verhaal
en eigenlijk meer content naar buiten kan communiceren. Mijn pijnpunt ligt echter bij het gebruik van het woord ‘effectief’. Want als wij dit reflecteren naar de prestaties van beeldtaal op social media, zien we duidelijk dat afbeeldingen het beter doen dan tekst. Meer clicks, meer likes en meer shares. Hiermee is de beeldtaal dus effectiever. Vertellen ze het complete verhaal? Aannemelijk van niet.
Als we Donald Trump als voorbeeld nemen, kunnen we nogmaals concluderen dat beeldtaal en framing juist effectief werkt. De korte video’s waar Trump bekent om staat (bijvoorbeeld ‘Grab them by the pussy’) zijn ongenuanceerd en vrij direct. Hoewel de content onaantrekkelijk klinkt, trekt het vaak de aandacht. De video’s zijn kort, pakkend (lees: belachelijk) en dus aantrekkelijk om snel te kijken.
Het viel mij erg op dat wij, in Nederland, social media zien voor de jongere generatie. Dat zij een korte concentratieboog hebben en daarmee snelle, korte en interessante beeldtaal willen consumeren. Vorige week liep ik rond in Seoul, de hoofdstad van Zuid-Korea, en daar is dit totaal anders. Hier is social media echt booming. Echt. De
jongere kinderen van zeven jaar oud zitten Youtube te kijken, maar de oma’s van 70 doen dit ook. De meeste media wordt op geconsumeerd op mobiele apparaten, door alle generaties. (Dit is
waarschijnlijk mede te danken aan het uitmuntende openbare Wi-Fi netwerk dat wordt aangeboden).
Waar iedere Koreaan wel mee bezig is, is het bekijken van Youtube. Dat het mij opviel was niet gek, want de statistieken zeggen dat eind 2016, 72% van de totale Koreaanse bevolking dagelijkse Youtube gebruikt als social media. En het valt mij op dat zij hier ook langer naar kijken. Zij zijn minder bezig met het snelle consumeren, maar veel meer met het filteren van hun content. Als zij iets interessant vinden nemen ze daar wel echt de tijd voor.
Hoewel Facebook ook een groot aandeel heeft onder de Koreanen, vinden zij het geen interessant platform. Ik heb veel mensen ontmoet en Facebook kwam regelmatig ter sprake. (Mede omdat ze verbaast waren dat ik het niet heb.) Een groot deel gaf aan Facebook alleen te gebruiken als hulpmiddel om vrienden te blijven contacteren uit andere landen. En het is mij ook opgevallen dat weinig Koreanen aan het scrollen waren op de Facebook Timeline. Het was vooral Facebook Messenger dat gebruikt werd.
Instagram was daarentegen heel hot. Beelden werden gepost en er werdt intens geliked. Zo was er een middag waar ik met twee vrienden naar een eeuwenoud paleis toe ging. Na het bezoek hadden mijn Koreaanse vrienden een foto op Instagram gezet. Na een kwartier werdt gevraagd
waarom ik het nog niet geliked had. “Want we hadden het toch leuk daar?”.
Het is een interessant gegeven dat de Nederlandse social media ‘markt’ toch anders in elkaar steekt dan de Koreaanse. Ik denk dat wij in Nederland al snel onderscheid maken in de doelgroep terwijl de doelgroepen in Korea elkaar meer overlappen. Tevens valt mij op dat er veel video wordt geconsumeerd in beide landen en dat dit zelfs met toenemende mate is. Het is daarom ook zo dat ik het niet eens was met de conclusie die werdt genomen in de lezing.
Reactie schrijven